Nie sposób wymienić wszystkich walorów sytuacji, w której osoba niepełnosprawna może podjąć pracę i stać się – chociaż częściowo – samodzielna finansowo. Praca dla osoby z niepełnosprawnością przywraca ją niejako społeczeństwu, dodaje sił, energii, leczy depresję, pomaga nawiązać przyjaźnie, a czasem znaleźć partnera. Samodzielność finansowa i niezależność wpływają na poczucie własnej wartości, jednak kluczem do sukcesu jest wybranie właściwej ścieżki zawodowej i o tym jest nasz dzisiejszy poradnik.
Krok pierwszy: ustalenie faktycznych barier
Pierwszym krokiem do tego, aby wybrać idealne studia dla osoby z niepełnosprawnością jest ustalenie tego, jakich zawodów naprawdę dana osoba nie może wykonywać. Warto w tej sprawie skonsultować się z takimi instytucjami czy osobami jak:
● poradnia pedagogiczno – psychologiczną
● szkolny pedagog
● lekarz rodzinny
● Urząd Pracy i doradcy zawodowi
● lekarz specjalista, który zajmuje się pacjentem na co dzień
● lokalny ośrodek pomocy społecznej, w każdym z nich jest referat pomocy niepełnosprawnym
● instytucja PFRON – państwowa instytucja zajmująca się pomaganiem osobom niepełnosprawnym
● lokalne organizacje pozarządowe
Są to miejsca i osoby, które mogą służyć wsparciem i poradą, mogą pomóc ustalić, jakiego zawodu dana osoba naprawdę nie może wykonywać. Czasem nie jest to oczywiste, gdyż XXI wiek przynosi nam co rusz rozwiązania technologiczne, które otwierają kolejne drzwi dla osób z niepełnosprawnościami. Dziś osoby niepełnosprawne jeżdżą samochodami, pracują przy komputerze, w biurach i są naprawdę świetnymi fachowcami w swojej dziedzinie.
Krok drugi – marzenia i pasje!
Z listy setek zawodów, jakie istnieją w Polsce wykreśliliście już te, których dana osoba niepełnosprawna nie może wykonywać. Zobacz, wciąż pozostało naprawdę sporo ciekawych opcji! Teraz czas na podstawowe pytania: co danej osobie niepełnosprawnej sprawia naprawdę frajdę? Co przynosi jej radość? Czym zawsze się interesowała?
Czy to pytania zasadne w stosunku do tematu pracy dla osoby niepełnosprawnej? Czy osoba niepełnosprawna ma prawo oczekiwać pracy zgodnej ze swoimi pasjami? A może powinna cieszyć się z jakiejkolwiek pracy i z powodu swojej niepełnosprawności marzenia schować do kieszeni? Absolutnie nie! Nie zgadzamy się na takie postawienie sprawy. Osoba z niepełnosprawnością także, a może właśnie ona w szczególności, ma prawo do wykonywania pracy, która daje radość! Należy uczynić wszystko co możliwe, aby pomóc osobie niepełnosprawnej zrealizować taki właśnie cel: praca, która daje radość!
Praca dla osoby z niepełnosprawnością: praca w domu czy poza domem?
Temat pracy dla osób z niepełnosprawnościami nasuwa natychmiast pytanie o to, czy praca osoby niepełnosprawnej powinna być wykonywana w domu czy poza domem.
Nasza odpowiedź i nasza rekomendacja: jeśli to jest tylko możliwe, osoba niepełnosprawna powinna pracować poza domem. Pamiętajmy, że praca to nie tylko zarabianie pieniędzy. Praca dla osoby niepełnosprawnej to także ogromna szansa na aktywny udział w życiu lokalnym, w życiu społecznym. Zamykanie się osób niepełnosprawnych w domach, z dala od ludzi, nie rozwiązuje ich problemów, a czasem je nasila. Jeśli stan zdrowia tylko na to pozwala, warto szukać takiego zatrudnienia, które włącza w życie lokalnej społeczności i daje szansę na nawiązanie przyjaźni.
Praca i studia dla osoby z niepełnosprawnością ruchową
Podjęcie nauki po maturze dla osoby poruszającej się na wózku sprawia pojawienie się przeszkód oczywistych: przeszkody architektoniczne! Niestety, nasze miasta i miasteczka oraz same budynki uczelni jeszcze przez wiele lat nie będą w pełni dostosowane do osób z niepełnosprawnością ruchową. Niektórzy studenci i absolwenci szkół wyższych przyznają wprost: wybrałem uczelnię, która posiada windy i podjazdy. Jeśli zatem Twoja wymarzona uczelnia nie posiada infrastruktury dostosowanej do Twoich potrzeb, spróbuj nagłośnić sprawę. Skontaktuj się z lokalnymi mediami, ze swoim urzędem miasta lub gminy oraz dziekanatem wybranej uczelni oraz poproś o kontakt do pełnomocnika do spraw osób niepełnosprawnych. Nic nie dzieje się samo, a zmiany ktoś musi zainicjować. Możesz to być właśnie Ty. Masz prawo studiować na takim kierunku, jaki sobie wymarzyłeś, a każda uczelnia powinna Ci to umożliwić.
Praca i studia dla osoby z niepełnosprawnością sensoryczną (zaburzenia widzenia i słyszenia)
Każdego roku oferta studiów przyjaznych dla osób niewidzących i niesłyszących powiększa się. Dzieje się tak, gdyż każda uczelnia, w miarę możliwości finansowych, stara się co roku coraz bardziej dostosowywać swoją ofertę edukacyjną dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Osoby niedosłyszące i niesłyszące mogą aktywnie uczestniczyć w wykładach i ćwiczeniach poprzez:
● systemy wspomagania dźwięku jak obwody indukcyjne czy systemy FM
● asystentów osób niepełnosprawnych znające język migowy
● pomoc studenckich Biur Wsparcia Dla Osób Niepełnosprawnych, które pomagają w organizacji notatek, wykonują bezpłatnie ich kopie
● dostarczanie osobom niepełnosprawnym kompletu notatek niezbędnych przy przygotowaniu się do egzaminów, dostarczanych przez samych wykładowców
Każdorazowo, w przypadku chęci podjęcia studiów na wybranej uczelni, należy przede wszystkim kontaktować się z osobą lub komórką, która została stworzona specjalnie dla celów pomocy studentom z niepełnosprawnościami. Należy takiej osobie opisać szczegółowo możliwości i trudności danej osoby, gdyż każda niepełnosprawność jest inna, indywidualna, szczególnie w przypadku niepełnosprawności sprzężonych. Wówczas określone zostaną zasady rekrutacji oraz toku studiów. Pamiętajcie bowiem, iż już sama rekrutacja na studia może być w pełni dostosowana do możliwości osoby z niepełnosprawnościami.
fot.shvets production